Ογκολογικη και Αισθητικη Χειρουργικη του Μαστου, Δρ Βαιος Αγγελοπουλος, Μαστολόγος-Χειρουργος Μαστου

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ‘’ΚΑΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ’’, ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΟΚ, Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΑΠΟΦΆΣΕΩΝ
Με αφορμη τις προηγουμενες συζητησεις για τα ψυχολογικα προβληματα που αντιμετωπιζουν οι γυναικες με καρκινο μαστου, και σε ανταποκριση στην επιθυμια της φιλης μου Αναστασιας Παναγοπουλου για περισσοτερα σχολια, επανερχομαι στην δυσκολη περισταση της αποκαλυψης της αληθειας. ΄΄Λυπαμαι, αλλα τα αποτελεσματα της ιστολογικης αναλυσης δεν ειναι ευχαριστα!΄΄. Μεχρι και σημερα πολλοι συγγενεις ηλικιωμενων κυριών επιθυμουν την συγκαλυψη της πραγματικοτητας, συνηθως για υποκειμενικους και κονωνικους λογους, που προερχονται από προκαταληψεις και ημιμαθεια. Σπανια απαιτειται μια τετοια σταση προς την ασθενη, κυριως μονο όταν προκειται για γυναικα με ψυχικη ασταθεια, μειζονα καταθλιψη ή μειωμενη νοητικη αντιληψη. Στον 21ο αιωνα με την πλουσια και διαχυτη πληροφορια, ολοι εχουν δικαιωμα αλλα και προσβαση στην πληρη ενημερωση.
Η πρωτη σκεψη που προβαλλει σε κάθε γυναικα, όταν μαθει ότι προσβληθηκε από τον καρκινο του μαστου, είναι ΄΄Θα πεθανω?΄΄, και ακολουθειται αμεσως από το δευτερο ΄΄Θα χασω τον μαστο μου?΄΄. Αν και οι περισσοτερες γυναικες δεν πεθαινουν από τον καρκινο του μαστου και δεν χρειαζεται να στερηθουν τον προσβεβλημενο μαστο τους, Αυτοι παραμενουν οι κυριοτεροι πρωραρχικοι φοβοι.
Πως αντιδρα η ΄΄μεση΄΄ γυναικα σε αυτην την τρομακτικη διαγνωση? Το σιγουρο είναι ότι περνα από αρκετα ψυχολογικα σταδια καθως μαθαινει και προσδαρμοζεται στη νεα ζωη της.
Πρωτα αισθανεται ΄΄Σοκ΄΄. Ιδιαιτερα όταν είναι σχετικα νεα και δεν εχει αντιμετωπισει καποια σοβαρη απειλη της υγειας. Πώς να κατανοησει αμεσα ότι ο μικρος συνηθισμενος οζος που ψηλαφισε ο γιατρος και ΄΄φωτογραφισε΄΄ η μαστογραφια, αποδειχθηκε ότι είναι καρκινος? Παραλληλα με το ‘’σοκ’’ νιωθει θυμο για το σωμα της το οποιο την προδωσε. Παρα τον τρομο που αισθανεται με την σκεψη της απωλειας του μαστου, συχνα η πρωτη αντιδραση είναι η επιθυμια να απαλλαγει από αυτόν, ‘’αφαιρεστε το και αφηστε με να συνεχισω την ζωη μου’’.
Η αφαιρεση του μαστου μονη της δεν θα επαναφερει τα πραγματα όπως ηταν, χρειαζεται χρονος ωστε να καταλαγιασουν τα συναισθηματα και να λαβει μια λογικη αποφαση μετα από καταλληλη ενημερωση.
Επειδη είναι τοσο ευαλωτες οι ασθενεις κατά την στιγμη που τους ανακονωνεται η διαγνωση, δεν θελω να τις πληροφορησω για ολες τις δυνατοτητες επιλογης που εχουν ταυτοχρονα. Μπορει να γινει μια γενικη συζητηση με αδρη αναφορα στο φασμα από τις πιο ελπιδοφορες ως τις πιο απαισιοδοξες εναλλακτικες λυσεις. Μετα από μικρο χρονικο διαστημα (μιας ή λιγων ημερων) συμφωνουμε να επιλεξουμε την καλυτερη θεραπευτικη πολιτικη, βασισμενη στην ολοκληρωμενη ενημερωση. Ετσι, το σοκ θα εχει μειωθει και η ασθενης θα μπορεσει πιο ευκολα να συγκρατησει στην μνημη της τις πληροφοριες για τις επιλογες της. Ακομα και τοτε, μπορει να είναι δυσκολο για την ασθενη να αφομοιωσει ολες τις πληροφοριες. Γι’αυτό προτεινω να παρευρισκεται και ένα ατομο του στενου περιβαλλοντος που ενδιαφερεται και να είναι προθυμο να την υποστηριξει.
Σημερα, δινεται περισσοτερη εμφαση στη συμμετοχη γιατρου και ασθενους στην διαδικασια ληψης αποφασεων. Κατά το παρελθον, οι γιατροι ηταν πολύ ‘’πατερναλιστικοι’’, ανακοινωναν στην γυναικα την διαγνωση, την μαστεκτομη και την μεταγενεστερη θεραπεια και όλα θα πηγαιναν κατ’ευχην. Δεν υπαρχουν όμως εγγυημενοι τροποι θεραπειας και κάθε ασθενης είναι μια διαφορετικη περιπτωση. Ορισμενες γυναικες χρειαζονται ακομη έναν ‘’παντογνωστη’’ γιατρο για να τους πει πώς να ενεργησουν. Και αυτό ενισχυει την εσωτερικη δυναμη στην επιλογη, την πιστη στην ιαση, το θαρρος του αγωνα. Σημασια λοιπον εχει ο τροπος συμπεριφορας του γιατρου να εναρμονιζεται με την ιδιοσυγκρασια και τις προσδοκιες της ασθενους.
Μετα το σταδιο του ‘’σοκ’’, ακολουθει η διερευνηση των επιλογων. Είναι σημαντικο να αντιληφθει η ασθενης τι σημαινει γι’αυτην η πιθανοτητα απωλειας του μαστου της. Αν και πολλες γυναικες (πιο προχωρημενης ηλικιας) θα πουν ‘’Δεν χρειαζομαι έναν αρρωστο στηθος’’, βαθυτερα μεσα τους ανησυχουν για την εικονα της θηλυκοτητας τους. Η απωλεια του στηθους προκαλει συναισθηματα ανεπαρκειας. Το αγχος αυτό είναι μεγαλυτερο μεταξυ νεοτερων και ανυπαντρων γυναικων. Οι γυναικες με μονιμες σχεσεις ανακαλυπτουν ότι ο συντροφος τους εξακολουθει να τις αγαπα και ενδιαφερεται περισσοτερο για την υγεια τους παρα για την εμφανιση τους. Συχνα και οι γηραιοτερες γυναικες εκδηλωνουν την επιθυμια να διατηρησουν τον μαστο τους γιατι δεν θελουν να προσθεσουν άλλη μια απωλεια από την βιολογικη τους ακεραιοτητα. Η επιλογη πρεπει να βασιστει στην σωστη ιατρικη ενημερωση αλλα και στο τι αισθανεται σωστοτερο η γυναικα για την θηλυκη της εικονα. Εγιναν μελετες που συνεκριναν την συντηρητικη χειρουργικη και την μαστεκτομη με ή χωρις αναπλαση, αναζητωντας διαφορες στην ψυχολογικη προσαρμογη της γυναικας. Ο κυριος παραγοντας συχνα φαινεται να είναι ο εναρμονισμος της γυναικας προς την θεραπεια της. Δηλαδη, τα συναισθηματα προς το σωματικο της ‘’ειδωλο’’, οι συναισθηματικες συνεπειες της εγχειρησης, η συμμετοχη της στις αποφασεις, η συνειδητοποιηση και η αξιολογηση των στοιχειων που συγκροτουν την θηλυκη φυση της είναι μερικοι παραγοντες που θα επηρεσουν τον τροπο με τον οποιο θα αντιδρασει η ασθενης στο στρες